คำอธิบาย
“พระปิดตาแร่บางม่วง” แห่งวัดอัมพวัน ถือเป็นสุดยอดพระเครื่องเมืองนนทบุรีไม่แพ้ “พระปิดตาแร่บางไผ่และพระปิดตาแร่บางเดื่อ” ซึ่งเป็นพระปิดตาที่บรรดานักสะสมต่างรู้จักกันดี โดยเฉพาะพระปิดตาแร่บางม่วงของหลวงพ่อดิษฐ์ มีจำนวนการสร้างน้อยมาก พุทธคุณเลื่องลือทางด้านเมตตามหานิยม คงกระพันชาตรี แคล้วคลาด ในอดีตพระปิดตาเนื้อแร่ที่โด่งดังและเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางก็คือ
1. พระปิดตาแร่บางไผ่ หลวงปู่จัน วัดโมลี
2. พระปิดตาแร่บางเดื่อ หลวงปู่เกิด วัดมะเดื่อ
3. พระปิดตาแร่บางม่วง หลวงปู่ดิษฐ์ วัดอัมพวัน
วัดอัมพวัน ต.บางม่วง อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี เดิมชื่อวัดบางม่วง เป็นแหล่งธรรมเก่าแก่สร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลายยุคพระเจ้าปราสาททอง มี “หลวงปู่ทองย้อย มังคโล” ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส ท่านเป็นศิษย์พุทธาคมของ “หลวงพ่อดิษฐ์ ติสโส” อดีตพระเกจิอาจารย์ชื่อดังจังหวัดนนทบุรี เจ้าตำรับการจัดสร้างพระปิดตาแร่บางม่วงอันโด่งดัง ซึ่งปัจจุบันสนนราคาเล่นหาสูงและหายากมาก
“หลวงปู่ทองย้อย” ท่านเป็นพระที่มากเมตตา มีวาจาท่านศักดิ์สิทธิ์จึงมีลูกศิษย์ลูกหาเลื่อมใสศรัทธาเป็นจำนวนมาก ท่านสืบสานวิชาการจัดสร้างพระปิดตาของหลวงพ่อดิษฐ์ สำเร็จวิชาเล่นแร่แปรธาตุ และเป่ายันต์นะปัดตลอดอันเป็นที่เลื่องลือ “ยันต์นะปัด” คือการที่เอาผ้ามาตัดเป็นผืนสี่เหลี่ยมเพื่อที่จะทำผ้ายันต์ จากนั้นก็เขียนผ้ายันต์ที่ลงอักขระยันต์นะปัดตลอด และใช้ฝ่ามือตบลงไปที่ผ้ายันต์ทีเดียว ผ้ายันต์ทุกผืนจะติดอักขระทั้งหมด จึงเป็นที่มาของผ้ายันต์นะปัดตลอด หลังจากหลวงปู่ดิษฐ์ ท่านได้สร้างพระปิดตาแร่บางม่วงรุ่นแรกไว้แล้ว ทางวัดอัมพวันก็ไม่เคยสร้างพระปิดตาแร่บางม่วงออกมาอีกเลย
ในวาระนี้ทางวัดจึงจัดสร้างวัตถุมงคลรุ่นล่าสุดซึ่งเป็นถือว่าเป็นพระปิดตาแร่บางม่วงรุ่น 2 ด้วยการรวบรวมแผ่นยันต์แผ่นจาร โลหะธาตุที่เป็นมงคล เครื่องใช้ทองคำ เงิน นาก สำริด ฐานพระบูชา พระกรุ พระเก่า ทั้งเนื้อโลหะ เนื้อผง เนื้อดิน เนื้อว่าน ตั้งแต่สมัยทวารวดีจนมาถึงสมัยปัจจุบัน รวมถึงแร่บางม่วงของเก่าของหลวงพ่อดิษฐ์ ซึ่งตกค้างอยู่ที่วัดอัมพวันนำมาเททองหล่อเป็นวัตถุมงคลขึ้น
พระปิดตาแร่บางม่วง มีพิธีมหาพุทธาภิเษก-เทวาภิเษก พร้อมพิธีสวดนพเคราะห์เสริมชะตาต่อชีวิตครั้งใหญ่และงานปิดทองฝังลูกนิมิต ปลุกเสกเสร็จในวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2553 ณ มณฑลพิธีวัดอัมพวัน โดยมีพระเทพภาวนาวิกรม วัดไตรมิตรวิทยาราม กรุงเทพฯ เป็นประธานพิธีสวดนพเคราะห์, พระครูภาวนาโสภณ วัดป่าธรรมโสภณ จ.ลพบุรี เป็นเจ้าพิธีกรรม พระเกจิอาจารย์ชื่อดังร่วมนั่งปรกอธิษฐานจิตปลุกเสก อาทิ
• หลวงพ่อเอียด วัดไผ่ล้อม จ.อยุธยา
• หลวงพ่อพูน วัดบ้านแพน จ.อยุธยา
• หลวงพ่อเพิ่ม วัดป้อมแก้ว จ.อยุธยา
• หลวงพ่อเฉลิม วัดพระญาติ จ.อยุธยา
• หลวงพ่อเพี้ยน วัดเกริ่นกฐิน จ.ลพบุรี
• หลวงปู่เก๋ วัดปากน้ำ จ.นนทบุรี
• หลวงพ่อตี๋ วัดหูช้าง จ.นนทบุรี
• หลวงปู่วาส วัดสะพานสูง จ.นนทบุรี
• หลวงพ่ออ่าง วัดใหญ่สว่างอารมณ์ จ.นนทบุรี
• หลวงพ่อเกิด วัดโพธิ์แทน จ.นครนายก
• หลวงพ่อปรีชา วัดเขาอิติสุขโต จ.ประจวบคีรีขันธุ์
• หลวงพ่อหนู วัดอัมพลนาราม จ.ร้อยเอ็ด
• หลวงพ่อสังเวียน วัดอุดรนรเขต จ.ร้อยเอ็ด
• หลวงพ่อย้อย วัดอัมพวัน จ.นนทบุรี
พระปิดตาแร่บางม่วง หลวงปู่ทองย้อย วัดอัมพวัน จ.นนทบุรี ปี 2553 ถือเป็นรุ่น 2 ของวัดอัมพวัน (แต่เป็นรุ่นแรกของหลวงปู่ทองย้อย) น่าสะสมบูชามาก พระสวยเดิมไม่ผ่านการใช้